Skip to content
TEKLİF AL

Başabaş ROAS/CAC ve LTV Hesaplayıcı

İçindekiler

Başabaş ROAS/CAC ve LTV Hesaplayıcı

Başabaş ROAS/CAC ve LTV Hesaplayıcı

Bu Rehber Hakkında: Başabaş ROAS (Reklam Harcaması Getirisi), CAC (Müşteri Edinme Maliyeti) ve LTV (Müşteri Yaşam Boyu Değeri) hesaplamalarınızı doğru bir şekilde yapabilmeniz için gerekli olan kâr marjı hesaplamalarını ve farklı yaklaşımları açıklayan bir rehberdir. Bu rehberde kâr marjı hesaplamaları üzerinden örnekler vererek, hesaplayıcımızdaki ROAS, CAC ve LTV hesaplamalarını daha sağlıklı yapmanızı sağlayacak bilgiler mevcuttur.

İşletmenizin büyüklüğüne, ürün çeşitliliğine ve veri toplama kapasitenize göre farklı hesaplama yöntemleri kullanabilirsiniz. Reklamlarınızın etkisini doğru değerlendirebilmek için her bir ürün ya da hizmetin kârını ayrı ayrı hesaplayarak, ardından genel bir ortalama hesaplama yapmanız reklam bütçesini daha verimli kullanmanızı sağlar. İşte detaylı bir yaklaşım:

1. Genel Hesaplama Yöntemi

Genel hesaplama, tüm ürünler veya hizmetler için ortalama değerler kullanarak yapılan bir yöntemdir. Bu yöntem, küçük işletmeler için pratik olabilir ve hızlı karar almayı sağlar. Ancak her ürünün veya hizmetin farklı özelliklerini dikkate almadığı için yanıltıcı olabilir.

Ne zaman Genel Hesaplama Yapmalısınız?

  • Yeni Başlayan İşletmeler: Verinin yeterli olmadığı durumlarda genel hesaplamalar, başlangıç yapmayı kolaylaştırır.
  • Ürün Çeşitliliği Az Olan İşletmeler: Ürünleriniz benzer fiyat, maliyet ve kârlılık yapısına sahipse, genel hesaplamalarla hızlıca kârlılık tahminleri yapabilirsiniz.
  • Yeterli Veri Yoksa: Kategoriler arasında veriler yoksa, genel hesaplama kullanmak uygun olabilir.

Örnek: E-ticaret işletmesinde yalnızca birkaç ürün satılıyorsa ve bunlar benzer fiyat ve kâr marjlarına sahipse, tüm ürünler için ortalama hesaplamalar yapılabilir.

2. Kategori veya Ürün/Hizmet Bazında Hesaplama

Kategori bazlı hesaplama, her ürün ya da hizmetin özelliklerini göz önünde bulundurarak yapılan özelleştirilmiş hesaplamaları ifade eder. Çok çeşitli ürünler veya hizmetler sunan işletmeler için daha anlamlıdır.

Ne zaman Kategori veya Ürün/Hizmet Bazında Hesaplama Yapmalısınız?

  • Çok Çeşitli Ürünler veya Hizmetler Satıyorsanız: Farklı fiyat aralıklarında ve maliyet yapılarında ürünler varsa, her birini ayrı ayrı değerlendirmek daha doğru sonuçlar verir.
  • Müşteri Segmentasyonu İhtiyacı: Kategoriler bazında hesaplama yaparak, farklı müşteri gruplarına doğru pazarlama stratejileri geliştirebilirsiniz.
  • Yeterli Veriye Sahipseniz: Her ürün için kârlılık ve müşteri değeri hesaplayarak daha hassas sonuçlar elde edebilirsiniz.

Örnek: E-ticaret işletmenizde giyim, elektronik ve kozmetik ürünleri gibi farklı kategoriler varsa, her bir kategori için ayrı hesaplamalar yaparak daha doğru stratejiler geliştirebilirsiniz.

3. Ürün Bazlı Hesaplama Yaparak Genel Ortalamayı Bulma

Reklamlarınızın etkili bir şekilde değerlendirilmesi için her bir ürünün kârını ayrı ayrı hesaplamak, daha sonra genel ortalama hesaplama yapmanızı sağlar. Ürün bazlı hesaplama, her bir ürünün ne kadar kâr sağladığını görmenizi sağlar ve hangi ürünlerin daha fazla kazanç getirdiğini belirler. Bu verileri kullanarak, reklam performansınızı daha doğru bir şekilde analiz edebilir ve gerektiğinde pazarlama stratejilerinizi güncelleyebilirsiniz.

Örnek: E-ticaret işletmenizde farklı fiyat aralıklarına sahip birkaç ürün var. Her bir ürünün kârını hesapladıktan sonra, tüm ürünler için bir ortalama kâr marjı bulabilir ve reklamlarınızın hangi ürünlerde daha etkili olduğunu değerlendirebilirsiniz.

4. Hesaplamaları Ürün/Kategori Bazında Yapmanın Avantajları

  • Daha Doğru Sonuçlar: Ürünlere özgü kâr marjları ve maliyetler dikkate alındığında daha sağlıklı bir kârlılık analizi yapılabilir.
  • Özelleştirilmiş Pazarlama Stratejileri: Ürünlere/Kategorilere özgü hedef kitlelere yönelik daha etkili pazarlama stratejileri geliştirilebilir.

5. Hesaplama Yöntemini Seçerken Nelere Dikkat Edilmelidir?

  • Veri Yeterliliği: Eğer sadece sınırlı veri varsa, genel hesaplama daha mantıklı olabilir. Ancak daha fazla veriye sahipseniz, ürün/kategori bazlı hesaplama ile daha hassas tahminler yapabilirsiniz.
  • İşletme Türü: E-ticaret işletmesi ve hizmet sektörü için farklı hesaplama yöntemleri gereklidir.
  • İşletme Hedefleri: İleriye dönük büyüme stratejileriniz doğrultusunda hangi hesaplama yönteminin en iyi sonuç vereceğini değerlendirmeniz önemlidir.

6. Hesaplama Yöntemleri

İşletmenizin büyüklüğüne ve sunduğunuz ürün ya da hizmet çeşitliliğine göre farklı hesaplama yöntemlerini kullanabilirsiniz. Bu hesaplamalar, kârlılığınızı ölçmek ve geleceğe yönelik stratejik kararlar almak için oldukça önemlidir. Fakat genel bir kâr marjı, LTV veya başabaş hesaplama yapmadan önce, her bir ürün veya hizmetin kârını ayrı ayrı hesaplamanız ve ardından bir genel ortalama hesaplamanız, en doğru sonuca ulaşmanızı sağlar. Şimdi, e-ticaret ve hizmet sektörlerine yönelik hesaplama yöntemlerini ele alacağız, her iki sektör için de örneklerle nasıl hesaplama yapılacağına dair adımları göreceğiz.

6.1. Ürün Bazlı Hesaplama (E-ticaret için)

Ürün bazlı hesaplama, her bir ürünün maliyetini ve kâr marjını dikkate alarak hesaplama yapmanızı sağlar. Bu yöntem, her bir ürünün ne kadar kâr sağladığını görmek ve hangi ürünlerin daha fazla kazanç getirdiğini belirlemek için oldukça önemlidir.

Adım Adım Ürün Bazlı Hesaplama:

  1. Her bir ürünün satış fiyatını belirleyin: Satış fiyatı, müşterilerin ödeme yaptığı tutardır (KDV dahil veya hariç olarak belirtin).
  2. Ürünlerin doğrudan maliyetini belirleyin: Ürünü üretme, satın alma, depolama gibi doğrudan maliyetleri hesaplayın.
  3. Dolaylı maliyetleri ürünlere dağıtın: Kira, personel, elektrik, su gibi genel giderleri ürünlere dağıtarak toplam maliyeti belirleyin.
  4. Vergileri dikkate alın: KDV gibi vergiler satış fiyatına dahilse, bu vergileri düşerek net satış fiyatını hesaplayın.
  5. Brüt ve net kâr marjını hesaplayın:
    • Brüt Kâr Marjı: Sadece doğrudan maliyetleri dikkate alır.
    • Net Kâr Marjı: Hem doğrudan hem de dolaylı maliyetleri dikkate alır.

Brüt Kâr Marjı Formülü:

\[ \text{Brüt Kâr Marjı (\%)} = \left(\frac{\text{Satış Fiyatı} - \text{Doğrudan Maliyet}}{\text{Satış Fiyatı}}\right) \times 100 \]

Net Kâr Marjı Formülü:

\[ \text{Net Kâr Marjı (\%)} = \left(\frac{\text{Satış Fiyatı} - (\text{Doğrudan Maliyet} + \text{Dolaylı Maliyet})}{\text{Satış Fiyatı}}\right) \times 100 \]

Örnek Ürün Hesaplaması (KDV dahil fiyatlarla):

Tişört:

  • Satış Fiyatı (KDV dahil): 118 TL
  • KDV (%18): 18 TL
  • Net Satış Fiyatı: 100 TL
  • Doğrudan Maliyet: 40 TL
  • Dolaylı Maliyet: 10 TL
  • Brüt Kâr Marjı: ((100 - 40) / 100) × 100 = 60%
  • Net Kâr Marjı: ((100 - (40 + 10)) / 100) × 100 = 50%

Kazak:

  • Satış Fiyatı (KDV dahil): 236 TL
  • KDV (%18): 36 TL
  • Net Satış Fiyatı: 200 TL
  • Doğrudan Maliyet: 100 TL
  • Dolaylı Maliyet: 20 TL
  • Brüt Kâr Marjı: ((200 - 100) / 200) × 100 = 50%
  • Net Kâr Marjı: ((200 - (100 + 20)) / 200) × 100 = 40%

Pantolon:

  • Satış Fiyatı (KDV dahil): 177 TL
  • KDV (%18): 27 TL
  • Net Satış Fiyatı: 150 TL
  • Doğrudan Maliyet: 80 TL
  • Dolaylı Maliyet: 10 TL
  • Brüt Kâr Marjı: ((150 - 80) / 150) × 100 = 46.7%
  • Net Kâr Marjı: ((150 - (80 + 10)) / 150) × 100 = 40%

6.2. Genel Ortalama Kar Marjı Hesaplama (E-ticaret için)

Ürün bazında hesaplama yaptıktan sonra, tüm ürünler için genel bir ortalama kar marjı elde edebilirsiniz. Bu, işletmenizin toplam kârını gösteren önemli bir metriktir.

Adım Adım Genel Ortalama Kar Marjı Hesaplama:

  1. Her bir ürün için yıllık net kârı hesaplayın:

\[ \text{Yıllık Net Kâr} = \text{Net Satış Fiyatı} \times \text{Yıllık Satış Adedi} - (\text{Doğrudan Maliyet} + \text{Dolaylı Maliyet}) \times \text{Yıllık Satış Adedi} \]

  1. Tüm ürünlerin yıllık net kârlarını toplayın.
  2. Toplam Yıllık Net Satış Tutarını hesaplayın (KDV hariç).
  3. Ortalama Net Kar Marjını hesaplayın:

\[ \text{Ortalama Net Kar Marjı} = \left(\frac{\text{Toplam Yıllık Net Kâr}}{\text{Toplam Yıllık Net Satış Tutarı}}\right) \times 100 \]

Örnek Genel Ortalama Kar Marjı Hesaplama:

Tişört:

  • Yıllık Satış Adedi: 500
  • Net Satış Tutarı: 100 TL × 500 = 50,000 TL
  • Yıllık Toplam Maliyet: (40 TL + 10 TL) × 500 = 25,000 TL
  • Yıllık Net Kâr: 50,000 TL - 25,000 TL = 25,000 TL

Kazak:

  • Yıllık Satış Adedi: 300
  • Net Satış Tutarı: 200 TL × 300 = 60,000 TL
  • Yıllık Toplam Maliyet: (100 TL + 20 TL) × 300 = 36,000 TL
  • Yıllık Net Kâr: 60,000 TL - 36,000 TL = 24,000 TL

Pantolon:

  • Yıllık Satış Adedi: 400
  • Net Satış Tutarı: 150 TL × 400 = 60,000 TL
  • Yıllık Toplam Maliyet: (80 TL + 10 TL) × 400 = 36,000 TL
  • Yıllık Net Kâr: 60,000 TL - 36,000 TL = 24,000 TL

Toplam Yıllık Net Kâr = 25,000 TL + 24,000 TL + 24,000 TL = 73,000 TL
Toplam Yıllık Net Satış Tutarı = 50,000 TL + 60,000 TL + 60,000 TL = 170,000 TL
Ortalama Net Kar Marjı = (73,000 TL / 170,000 TL) × 100 = 42.94%

6.3. Kategori Bazlı Hesaplama (E-ticaret için)

Kategori bazlı hesaplama, aynı kategoriye ait ürünleri toplu olarak değerlendirir. Bu, belirli bir kategoriye yönelik yapılan reklam harcamalarınız ve satışlarınızla ilgili daha net bir kar marjı görmenizi sağlar.

Adım Adım Kategori Bazlı Hesaplama:

  1. Her kategorideki ürünlerin net satış tutarını toplayın (KDV hariç).
  2. Kategoriye ait ürünlerin doğrudan ve dolaylı maliyetlerini toplayın.
  3. Kategori için net kâr marjını hesaplayın.

Örnek Kategori Bazlı Hesaplama:

Giyim Kategorisi (Tişört, Kazak, Pantolon):

  • Toplam Net Satış Tutarı: 50,000 TL + 60,000 TL + 60,000 TL = 170,000 TL
  • Toplam Maliyet: 25,000 TL + 36,000 TL + 36,000 TL = 97,000 TL
  • Kategori Net Kâr: 170,000 TL - 97,000 TL = 73,000 TL
  • Kategori Net Kâr Marjı: (73,000 TL / 170,000 TL) × 100 = 42.94%

6.4. Hizmet Başına Kar Marjı Hesaplama (Hizmet Sektörü için)

Hizmet sektörü için kar marjı hesaplaması, her hizmetin sağlanması sırasında yapılan doğrudan ve dolaylı maliyetleri ve gelirleri dikkate alır.

Adım Adım Hizmet Başına Kar Marjı Hesaplama:

  1. Her bir hizmetin net fiyatını belirleyin (KDV hariç).
  2. Hizmetin doğrudan maliyetini belirleyin (hizmeti sağlayan personel, direkt kullanılan malzeme vb.).
  3. Hizmetin dolaylı maliyetini dağıtın (kira, yönetim giderleri, genel ofis giderleri vb.).
  4. Net kâr marjını hesaplayın.

Net Kâr Marjı Formülü:

\[ \text{Net Kâr Marjı} = \left(\frac{\text{Hizmet Net Fiyatı} - (\text{Doğrudan Maliyet} + \text{Dolaylı Maliyet})}{\text{Hizmet Net Fiyatı}}\right) \times 100 \]

Örnek Hizmet Başına Kar Marjı Hesaplama:

Danışmanlık Hizmeti:

  • Hizmet Fiyatı (KDV dahil): 1,180 TL
  • KDV (%18): 180 TL
  • Net Hizmet Fiyatı: 1,000 TL
  • Doğrudan Maliyet (Personel): 300 TL
  • Dolaylı Maliyet (Ofis, Yazılım, vb.): 100 TL
  • Net Kâr Marjı: ((1,000 - (300 + 100)) / 1,000) × 100 = 60%

Eğitim Hizmeti:

  • Hizmet Fiyatı (KDV dahil): 590 TL
  • KDV (%18): 90 TL
  • Net Hizmet Fiyatı: 500 TL
  • Doğrudan Maliyet (Eğitmen, Materyal): 200 TL
  • Dolaylı Maliyet (Kira, Ekipman): 50 TL
  • Net Kâr Marjı: ((500 - (200 + 50)) / 500) × 100 = 50%

6.5. Genel Ortalama Hizmet Marjı Hesaplama (Hizmet Sektörü için)

Hizmet sektörü için de benzer şekilde bir genel ortalama hesaplanabilir.

Adım Adım Genel Ortalama Hizmet Marjı Hesaplama:

  1. Her bir hizmet için yıllık net kârı hesaplayın:

\[ \text{Yıllık Net Kâr} = \text{Hizmet Net Fiyatı} \times \text{Yıllık Hizmet Adedi} - (\text{Doğrudan Maliyet} + \text{Dolaylı Maliyet}) \times \text{Yıllık Hizmet Adedi} \]

  1. Tüm hizmetlerin yıllık net kârlarını toplayın.
  2. Toplam Yıllık Net Hizmet Gelirini hesaplayın.
  3. Ortalama Net Kar Marjını hesaplayın:

\[ \text{Ortalama Net Kar Marjı} = \left

\[ \text{Ortalama Net Kar Marjı} = \left(\frac{\text{Toplam Yıllık Net Kâr}}{\text{Toplam Yıllık Net Hizmet Geliri}}\right) \times 100 \]

Örnek Genel Ortalama Hizmet Marjı Hesaplama:

Danışmanlık Hizmeti:

  • Yıllık Hizmet Adedi: 200
  • Yıllık Net Gelir: 1,000 TL × 200 = 200,000 TL
  • Yıllık Toplam Maliyet: (300 TL + 100 TL) × 200 = 80,000 TL
  • Yıllık Net Kâr: 200,000 TL - 80,000 TL = 120,000 TL

Eğitim Hizmeti:

  • Yıllık Hizmet Adedi: 500
  • Yıllık Net Gelir: 500 TL × 500 = 250,000 TL
  • Yıllık Toplam Maliyet: (200 TL + 50 TL) × 500 = 125,000 TL
  • Yıllık Net Kâr: 250,000 TL - 125,000 TL = 125,000 TL

Toplam Yıllık Net Kâr = 120,000 TL + 125,000 TL = 245,000 TL
Toplam Yıllık Net Hizmet Geliri = 200,000 TL + 250,000 TL = 450,000 TL
Ortalama Net Kar Marjı = (245,000 TL / 450,000 TL) × 100 = 54.44%

7. Dolaylı Maliyetlerin Hesaplanması ve Dağıtılması

Dolaylı maliyetlerin (genel giderlerin) hesaplanması ve ürün/hizmetlere doğru şekilde dağıtılması, gerçekçi bir kâr marjı hesaplaması için kritik öneme sahiptir.

7.1. Dolaylı Maliyetlerin Belirlenmesi

Başlıca Dolaylı Maliyet Kalemleri:

  • Kira ve bina giderleri
  • Yönetim ve idari personel maaşları
  • Elektrik, su, doğalgaz, internet gibi altyapı giderleri
  • Sigorta primleri
  • Amortisman giderleri
  • Pazarlama ve reklam giderleri
  • Yazılım ve abonelik ücretleri
  • Temizlik ve güvenlik hizmetleri
  • Eğitim ve gelişim giderleri

7.2. Dolaylı Maliyetlerin Dağıtım Yöntemleri

Satış Hacmi (Gelir) Bazlı Dağıtım:

\[ \text{Ürün/Hizmet Başına Düşen Dolaylı Maliyet} = \left(\frac{\text{Ürün/Hizmet Geliri}}{\text{Toplam Gelir}}\right) \times \text{Toplam Dolaylı Maliyet} \]

Birim Sayısı Bazlı Dağıtım:

\[ \text{Ürün/Hizmet Başına Düşen Dolaylı Maliyet} = \left(\frac{\text{Ürün/Hizmet Adedi}}{\text{Toplam Ürün/Hizmet Adedi}}\right) \times \text{Toplam Dolaylı Maliyet} \]

Doğrudan Maliyet Oranıyla Dağıtım:

\[ \text{Ürün/Hizmet Başına Düşen Dolaylı Maliyet} = \left(\frac{\text{Ürün/Hizmet Doğrudan Maliyeti}}{\text{Toplam Doğrudan Maliyet}}\right) \times \text{Toplam Dolaylı Maliyet} \]

Zaman Bazlı Dağıtım (Hizmet sektörü için):

\[ \text{Hizmet Başına Düşen Dolaylı Maliyet} = \left(\frac{\text{Hizmet İçin Harcanan Zaman}}{\text{Toplam Çalışma Zamanı}}\right) \times \text{Toplam Dolaylı Maliyet} \]

Örnek Dolaylı Maliyet Dağıtımı (Satış Hacmi Bazlı):

Toplam Aylık Dolaylı Maliyet: 10,000 TL

Tişört:

  • Aylık Satış Geliri: 50,000 TL
  • Gelir Oranı: 50,000 TL / 170,000 TL = 0.294 (29.4%)
  • Dolaylı Maliyet Payı: 10,000 TL × 0.294 = 2,940 TL
  • Birim Başına Dolaylı Maliyet: 2,940 TL / 500 adet = 5.88 TL

Kazak:

  • Aylık Satış Geliri: 60,000 TL
  • Gelir Oranı: 60,000 TL / 170,000 TL = 0.353 (35.3%)
  • Dolaylı Maliyet Payı: 10,000 TL × 0.353 = 3,530 TL
  • Birim Başına Dolaylı Maliyet: 3,530 TL / 300 adet = 11.77 TL

Pantolon:

  • Aylık Satış Geliri: 60,000 TL
  • Gelir Oranı: 60,000 TL / 170,000 TL = 0.353 (35.3%)
  • Dolaylı Maliyet Payı: 10,000 TL × 0.353 = 3,530 TL
  • Birim Başına Dolaylı Maliyet: 3,530 TL / 400 adet = 8.83 TL

8. Vergilerin Kâr Marjı Hesaplamalarına Etkisi

Vergilerin kâr marjı hesaplamalarında doğru şekilde dikkate alınması, gerçekçi finansal projeksiyonlar yapmak için önemlidir.

8.1. KDV ve Diğer Dolaylı Vergiler

KDV gibi dolaylı vergiler, işletmenin gerçek gelirinin bir parçası değildir. Bu nedenle kâr marjı hesaplamalarında KDV'yi hariç tutmak gerekir.

KDV Hariç Net Satış Tutarı Hesaplama:

\[ \text{Net Satış Tutarı} = \frac{\text{Brüt Satış Tutarı}}{(1 + \text{KDV Oranı})} \]

Örnek: 118 TL'lik bir ürün için (KDV %18): Net Satış Tutarı = 118 TL / 1.18 = 100 TL

8.2. Kurumlar Vergisi ve Gelir Vergisi

Kurumlar vergisi veya gelir vergisi, net kâr üzerinden hesaplandığı için kâr marjı hesaplamalarında ayrıca dikkate alınmalıdır.

Vergi Sonrası Net Kâr Marjı:

\[ \text{Vergi Sonrası Net Kâr Marjı} = \left(\frac{\text{Net Kâr} - \text{Vergi}}{\text{Net Satış Tutarı}}\right) \times 100 \]

Örnek:

  • Net Kâr: 73,000 TL
  • Kurumlar Vergisi (%20): 14,600 TL
  • Vergi Sonrası Net Kâr: 58,400 TL
  • Net Satış Tutarı: 170,000 TL
  • Vergi Sonrası Net Kâr Marjı: (58,400 TL / 170,000 TL) × 100 = 34.35%

9. Sonuç

Bu hesaplama yöntemleri, işletmenizin büyüklüğüne ve sunduğunuz hizmet ya da ürün çeşitliliğine göre değişkenlik gösterebilir. Her bir ürün ya da hizmet bazında yapılan hesaplamalar, doğrudan ve dolaylı maliyetleri dikkate alarak, vergileri doğru şekilde hesaba katarak yapıldığında, hem operasyonel anlamda hem de stratejik anlamda size yol gösterici olacaktır.

Kâr marjı hesaplamalarınızı yaparken aşağıdaki noktalara dikkat etmelisiniz:

  • Doğrudan ve dolaylı maliyetleri ayrı ayrı belirleyin ve takip edin.
  • Vergileri (KDV, kurumlar vergisi vb.) doğru şekilde hesaplamalara dahil edin.
  • Her ürün/hizmet için net kâr marjını ayrı ayrı hesaplayın.
  • Genel ortalama kâr marjını hesaplarken satış hacimlerini dikkate alın.
  • Düzenli olarak kâr marjı hesaplamalarınızı güncelleyin ve değişen maliyet yapılarına göre ayarlayın.

Bu rehberde sunulan hesaplama yöntemleri, işletmenizin kârlılığını daha doğru ve kapsamlı bir şekilde analiz etmenize, böylece daha bilinçli iş kararları almanıza yardımcı olacaktır.